Ook buiten Brabant roeren de boeren zich
Enkele honderden boeren hebben zich dinsdagavond met tractoren verzameld bij het politiebureau aan de Koggelaan in Zwolle. Toen bleek dat wat ze zochten niet meer op het bureau aanwezig was, loste de menigte al snel op. Niet veel later dook de groep weer op bij het verkeersplein bij de afrit Zwolle-Zuid.
De boeren kwamen voor een 16-jarige jongen die eerder op de dag bij de protestactie op de A28 bij Staphorst werd aangehouden. Zij waren in de veronderstelling dat hij nog op het politiebureau zat.
Boeren proberen tevergeefs Eindhoven Airport te bereiken
Actievoerende boeren probeerden dinsdagavond met man en macht Eindhoven Airport te bereiken. De politie en de Koninklijke Marechaussee hielden de toegangsweg echter afgesloten, daarom keerden de boeren om.
Boeren blokkeren Slot Loevestein
Boeren uit de omgeving van Zaltbommel hebben dinsdagavond Slot Loevestein geblokkeerd. Een aantal gemeenteraadsleden is daar bijeengekomen voor een presentatie. Zij kunnen niet naar buiten nu. De boeren hebben de raadsleden een petitie overhandigd.
Voor directeur Ed Dumrese van de vesting is het hopen dat de boeren zich buiten weten te gedragen: ,,Hopen dat het netjes verloopt en dat er geen vandalisme plaatsvindt.‘’
File door barbecueënde boeren
Protesterende boeren hebben dinsdagavond langs de A16 in de berm bij knooppunt Klaverpolder een barbecue aangestoken, zo meldt de ANWB. Omdat de actie veel bekijks trekt staat er richting Breda een lange file.
Het verkeer kan vanuit Rotterdam omrijden via de Haringvlietbrug over de A29, aldus de ANWB.
Mark van den Oever: 'Lemkes heeft geen compassie met ons'
Farmers Defence Force-voorman Mark van den Oever was dinsdag een van de boeren die in gesprek ging met gedeputeerde Elies Lemkes-Straver. Volgens hem heeft ze 'geen compassie met ons'.
,,Ze heeft totaal geen gevoel wat er leeft in haar achterban en doet precies wat haar vanuit Den Haag opgedragen wordt.'' Lemkes pareert die opmerking: ,,We hebben een regering die besluiten maakt en daar hebben we in dit land gewoon rekening mee te houden.''
Ze zegt ontzettend mee te leven met de boeren. ,,Brabant zonder boeren is volstrekt ondenkbaar, we hebben zo'n mooie sector hier. We werken er keihard aan om de keten in stand te houden, maar op een manier die echt toekomstgericht is.''
Rust keert terug
Het gros van de boeren gaat inmiddels huiswaarts.
Boeren getrakteerd op worstenbroodjes
De boeren worden deze dinsdagmiddag door het Provinciehuis getrakteerd op Brabantse worstenbroodjes. De Madese actievoerder Erik van Oosterhout hoopt dat het een goed teken is.
,,We móeten geluid blijven maken, móeten in contact blijven met de Brabantse bestuurders die wat voor ons kunnen doen”, klinkt Van Oosterhout (52) strijdbaar.'Sfeer is goed bij provinciehuis', boeren in gesprek met gedeputeerde
Volgens de politie staan er zo'n 80 boeren met hun tractor bij het Provinciehuis in Den Bosch. 'De sfeer is goed en we houden toezicht op deze demonstratie', aldus een woordvoerder.
Verschillende boeren zijn in gesprek gegaan met gedeputeerde Elies Lemkes-Straver (CDA). Zij beheert de portefeuille Landbouw, Voedsel, Bodem en Brede welvaart in Brabant.
Lemkes laat weten dat ze zich hier voor de Bossche bestuurstoren niet geïntimideerd voelt. ,,In Brabant intimideren we niet, ik heb nog alle vertrouwen dat we er met elkaar uitkomen.”
De boeren staan eigenlijk aan het verkeerde adres, vindt ze. ,,Ze doen een appèl op de provincie, maar het landelijke beleid is al gemaakt. De provincie is uitvoerend, en dus zitten we aan tafel met de boeren, voor maatwerk. En ik begrijp de onrust als ik de stikstofkaart zie, want er is toekomstperspectief nodig. We zijn daar, samen met de boeren, al mee bezig.”
Agractie: 'Rutte niet op de hoogte'
Volgens boerenactiegroep Agractie heeft premier Mark Rutte op zijn persconferentie laten zien dat hij 'niet op de hoogte is' van wat er speelt onder de boeren. ,,U bent niet op de hoogte van wat boeren drijft en waarom zij in actie komen", zegt een woordvoerder van de protestgroep in een video.
,,U zegt dat de ministers met boeren in gesprek moeten. Inderdaad, minister-president, dat is precies wat er misgaat", klinkt het. ,,We hebben vele oplossingen aangedragen, maar er wordt niet geluisterd. Er wordt niet eens ingegaan op onze verzoeken om serieus en inhoudelijk over oplossingen te spreken."
'We willen graag gehoord worden'
Varkensboer en akkerbouwer Mark Huijbregts uit Reusel legt uit waarom hij naar Den Bosch is gekomen. ,,We willen nieuwe berekeningen en een andere stikstofkaart. Het klopt niet. We zijn geen milieuvervuilers. Het doet zeer dat we zo worden gezien want we zijn als sinds 1990 volop bezig om te innoveren, zodat we zo min mogelijk vervuilen."
Daar sluit melkboer Harm Fabrie zich bij aan. ,,We willen gewoon graag gehoord worden. We zijn maar met een kleine groep. Vroeger waren er veel meer boeren. Dus komen we met trekkers. Voor aandacht, niet om te intimideren."
A59 bij Heusden dicht, A59 bij Heesch weer vrij
Volgens de ANWB is de A59 bij Heusden ook dicht in de richting van Den Bosch. Dat komt omdat er rommel op de weg ligt. Een veegwagen ruimt dat op. Alleen de vluchtstrook is nog vrij.
Bij Heesch is de A59 wél weer vrij. ,,De boeren hebben inmiddels gehoor gegeven aan het bevel om de snelweg te verlaten. De weg is weer vrij", vertelt de politie. De bestuurders van de tractoren hebben een boete gekregen.
Politie treedt op tegen tractoren op A59
De tractoren die de A59 tussen Oss en Den Bosch blokkeren, gaan daar als het aan de politie zegt zo snel mogelijk weg. ,,Op dit moment treden wij op de A59 bij Heesch op tegen zo'n zeventig tractoren op de snelweg. Zij worden gesommeerd de snelweg te verlaten."
Woede na omzagen oude knotwilden
Boer Floor de Jong, die gisteren honderd bomen kapte in Bergambacht, haalt zich de woede op de hals van twitteraars. Veel mensen hebben geen goed woord over voor de actie.
De veehouder en raadslid van de SGP zaagde de oude knotwilgen om uit protest tegen het stikstofbeleid. Honderd bomen aan de Benedenberg in Bergambacht moesten het ontgelden. Twitteraars zijn woedend. ‘What’s next? Boze boeren steken uit frustratie Rijksmuseum in de fik. Boze boeren slopen uit frustratie 8 bruggen. Boze boeren gooien eigen ruiten in’, reageert Lodewijk Asscher. Lees hier het hele verhaal.
'Intimideren onacceptabel'
Premier Rutte had vanochtend een boodschap voor de demonstrerende boeren. Bekijk hieronder de video.
Boeren mogen niet naar binnen
De boeren in Den Bosch mogen niet naar binnen in het Provinciehuis. Wel krijgen ze koffie en worstenbrood van Commissaris van de Koning Ina Adema. Inmiddels zijn er zo'n honderd boeren aanwezig, veruit de meesten van hen met de tractor.
A59 dicht
De snelweg A59 tussen Oss en Den Bosch is dicht. Dat meldt de ANWB. Dat komt door boerenprotesten. ,,Demonstratie met voertuigen. Omrijden kan via Eindhoven over de A50 en de A2."
A28 niet meer dicht
Op de A28 is het verkeer richting Hoogeveen weer in beweging gekomen. De tractoren rijden breed over de weg richting de A32. Weggebruikers die achter de blokkade stonden, rijden daar nu langzaam achteraan.
Op sommige plekken in het land ziet Rijkswaterstaat tractoren in de berm staan.
'In Brabant intimideren we niet'
Landbouwgedeputeerde Elies Lemkes (CDA) kijkt met vertrouwen uit naar het boerenprotest. Geïntimideerd voelt ze zich niet, zegt ze voordat de eerste boeren aankomen. ,,In Brabant intimideren we niet, ik heb nog alle vertrouwen dat we er met elkaar uitkomen."
De boeren staan eigenlijk aan het verkeerde adres, vindt ze. ,,Ze doen een appèl op de provincie, maar we moeten ons aan de regels houden. Het is een vast gegeven, het beleid is al gemaakt. De provincie is uitvoerend in dit beleid en dus zitten we aan tafel met de boeren, voor maatwerk. En ik begrijp de onrust als ik de stikstofkaart zie, want er is toekomstperspectief nodig. We zijn daar, samen met de boeren, al mee bezig. Daar verandert dit protest niets aan."
Zo zien alle trekkers in Den Bosch eruit vanuit de lucht. Over de N65 is nog meer volk onderweg.
Minister 'heeft begrip voor boeren'
Minister Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof) zei dat ze begrip heeft voor de zorgen van boeren. ,,Gelukkig leven we in een land waar je mag protesteren, maar wel binnen wetten.” Zelf zei ze zich nog altijd ‘veilig’ te voelen, ook nadat boeren haar gisteravond opnieuw thuis opzochten. Van der Wal was er zelf toen niet.
Tegelijkertijd vindt Van der Wal dat er in de discussie over haar plannen ‘beelden’ zijn ontstaan die volgens haar geen recht doen aan wat het kabinet van plan is. ,,Alsof het hele land wordt leeggeveegd, alsof er geen plek meer is voor boeren in Nederland.” Dat is onjuist, meent ze. ,,We hebben nog heel veel gebieden waar nog heel veel toekomst is voor heel veel boeren.”
De minister vindt bovendien dat niet alle boeren over één kam geschoren mogen worden. ,,Er zijn ook boeren die ik spreek die zeggen: er moet wat veranderen. Met name in de intensieve veehouderij, die industriële veehouderij, daar is de impact groot en moeten we op zoek naar nieuwe balans met de natuur.”
Koeien naar slachthuis
In Den Haag gaat het er ondertussen minder gezellig aan toe. In een brief stellen de boeren die in het centrum van Den Haag aan het protesteren zijn dat een van de twee koeien die ze hebben meegenomen naar het slachthuis gaat als de stikstofmaatregelen worden aangenomen. De brief werd tevens voorgelezen op het plein voor de Tweede Kamer door een van de demonstranten, boer Koos Cromwijk.
,,Als de stikstofmaatregelen worden aangenomen, dan zal een van deze twee dames niet naar huis toe gaan, maar die krijgt een enkeltje slachthuis", aldus de boer. De boeren geven het beleid van het kabinet daarvan de schuld.
Dierenwelzijnsorganisatie Wakker Dier noemt het meenemen van de koeien naar Den Haag 'een absurde manier om een punt te maken'. ,,Het is gemeen om deze twee koeien te straffen voor problemen die de boeren zelf veroorzaakt hebben."
Barbecue gaat aan
Op de stoep voor het Provinciehuis gaat de barbecue inmiddels aan. 'Zonder boeren, geen voedsel', is de boodschap. Dat klopt overigens niet echt. De politie kijkt toe en oogt relaxt.
Tientallen boeren arriveren bij Provinciehuis
Wat later dan gepland, maar tientallen boeren zijn zojuist gearriveerd bij het Provinciehuis in Den Bosch. De politie voorkwam dat ze over de Brabantse snelwegen reden.
De tractoren worden geparkeerd op een grasveld voor de deur van het Provinciehuis. Wat er nu gaat gebeuren, is de vraag. De politie en ME staan in ieder geval paraat.
Nog altijd rustig bij het Provinciehuis, boeren wel onderweg
Bij het Provinciehuis in Den Bosch is het rond 13.00 uur nog rustig. Groepen boeren zijn inmiddels wel onderweg. Vanuit Boxtel is de club van zo'n twintig trekkers inmiddels via Sint-Michielsgestel aan het rijden. Ze wilden via de A2, maar de politie voorkomt dat.
Jonge boeren laten van zich horen in Veghel
Ze zijn jong en juist daarom willen ze van zich laten horen. Op de dag dat de Tweede Kamer stemt over het stikstofbeleid verzamelden zo'n vijftig jonge boeren zich met hun tractoren voor het gemeentehuis van Meierijstad. ,,Veghel is de bakermat van voeding, we hopen hier gehoord te worden.”
Snelweg A28 geblokkeerd
Demonstrerende boeren hebben de snelweg A28 bij Meppel geblokkeerd. Bij knooppunt Lankhorst staat het verkeer in beide richtingen helemaal stil. Weggebruikers die vanuit Groningen en Leeuwarden richting het zuiden willen reizen, krijgen het advies om via Heerenveen, Joure en Emmeloord te rijden.
Op maandag hadden boeren ook de A28 geblokkeerd. Dat gebeurde tussen Hoogeveen en Assen, en in beide richtingen bij knooppunt Hattemerbroek, net onder Zwolle.
ME in Den Bosch en Veghel
Ook de Mobiele Eenheid (ME) is aanwezig bij het Provinciehuis in Den Bosch. Er kan dus snel ingegrepen worden bij escalatie. Ook bij de oprit van de A50 bij Veghel is ME aanwezig.
'Vandaag worden wij uitgemoord'
En ook in Boxtel verzamelt een groep zich. ,,Vandaag worden wij uitgemoord", valt te lezen. De club van een stuk of twintig trekkers wordt vergezeld door een busje van de politie. Een coördinator gaat na of de kentekenplaten van de voertuigen af zijn gehaald.
Schaijk
Opnieuw verzamelt een groep boeren uit de regio aan de Duifhuisstraat in Schaijk. Gisteren trok de groep vanuit daar naar knooppunt Paalgraven. Wat vandaag de plannen zijn, moet nog duidelijk worden.
Het gaat om zo'n vijftien trekkers. Op een bord is minister Christianne van der Wal te zien. Ze lijkt niet populair.
Overzichtskaart
Rond 12.00 uur is de A28 bij Staphorst geblokkeerd. Wat gebeurt er nog meer in Nederland? Alle grote incidenten van vandaag zijn terug te vinden in deze kaart, die gedurende de dag aangevuld wordt.
Rutte over acties boeren: 'Niet acceptabel'
,,Een politieauto die door een trekker wordt aangereden. Mest uitrijden op de snelweg, hooibalen en autobanden in brand steken langs wegen en voor gemeentehuizen. Het is niet acceptabel in het land om gevaarlijke situaties te creëren en mensen te intimideren. De stikstofbesluiten zijn ingrijpend, maar dit soort acties staan niet in verhouding met het demonstratierecht", zegt Rutte.
Jusitieminister Yeşilgöz: ,,Je komt er niet mee weg. Protesteer binnen de grenzen van de wet." Er worden volgens haar boetes uitgedeeld, eventueel achteraf. ,,Ook wordt er materieel in beslag genomen." Het is niet bekend hoeveel boeren al een boete hebben gekregen.
Lees hier meer over de persconferentie van Rutte.
Extra alert zijn op de weg
Op verschillende plekken werden dinsdagochtend hooibalen in brand gestoken naast de snelweg. Rijkswaterstaat adviseert weggebruikers om vandaag extra alert te zijn om brandende hooibalen in de berm.
,,Die zorgen voor afleiding en mogelijk slecht zicht door rook.” De ANWB laat weten dat de acties wel milder zijn dan van maandag en dat de overlast tot dusver beperkt is. ,,Er staan niet meer files dan gebruikelijk”, aldus een woordvoerder.
Tweede Kamer
De eerste boeren zijn dinsdag rond 11.30 uur met hun tractor aangekomen bij het het gebouw van de Tweede Kamer. Daar wordt vandaag gestemd over de moties rondom stikstof. Vooralsnog zijn ongeveer vijftien trekkers gezien.
Bij de demonstratie is veel politie aanwezig. Ingangen richting de Tweede Kamer worden bewaakt door meerdere agenten.
Een aantal tractoren staat dichtbij de Malietoren stil op de Bezuidenhoutseweg. Het verkeer kan erlangs, de weg wordt niet geblokkeerd. Boeren hebben koeien meegenomen naar hun protest bij de Tweede Kamer. ,,Schijt hier de hele boel maar onder", roept iemand.
Ook actie bij Provinciehuis Drenthe
Ook bij het Drentse provinciehuis in Assen hebben vanochtend zo’n 25 boeren zich met hun tractoren opgesteld om te demonstreren tegen het stikstofbeleid. Dat meldt RTV Drenthe.
Al vaker protesten bij Provinciehuis
In het verleden is bij het Provinciehuis meermaals gedemonstreerd met tractoren. Bijvoorbeeld in juli vorig jaar. Dat ging er toen zo aan toe.
Ook gisteren al protesten in Brabant
Boeren blokkeerden maandagmiddag al uit protest voor een lange tijd meerdere grote wegen in Brabant. Met onder meer hooibalen werd het verkeer op de A2 bij Best, A67 bij Liessel en de A50 bij Oss stilgezet. Het zorgde voor veel overlast voor weggebruikers.
In de avond waren er nog protestacties langs wegen in Oisterwijk, Waspik en Moerdijk. Verschillende boeren vertelden dat er plannen waren om dinsdag verder te gaan met het protest.
Ook gingen acht boeren, onder wie de Brabantse Farmers Defence Force-voorman Mark van den Oever, naar het provinciehuis in Den Bosch. Daar wilden zij een vreedzaam gesprek aangaan met de gedeputeerde. Tijdens het gesprek vroegen ze om een ‘lijntje naar Den Haag’, zonder succes.
Stikstof
Dat boeren vandaag opnieuw actie tegen de stikstofplannen van het kabinet zouden voeren, liet Bart Kemp, voorman van boerenactiegroep Agractie Nederland, al weten. Hij gaf aan dat de acties niet door Agractie worden georganiseerd.
De boeren zijn boos over de stikstofplannen van het kabinet. De ammoniakuitstoot van de landbouw moet wat het kabinet betreft gemiddeld met 40 procent omlaag, zodat de natuur niet langer wordt overbelast. In beschermde natuurgebieden zelf mag volgens de plannen vrijwel geen uitstoot meer plaatsvinden, direct daaromheen is volgens de minister een vermindering van 70 procent noodzakelijk.
Hooibalen in brand
Ook in de rest van Nederland is het dinsdag wat onrustig. Zo werden vroeg op de ochtend hooibalen in brand gestoken, onder meer langs de snelweg bij Beesd, Andelst, Bodegraven en Wijdewormer. Farmers Defence Force zegt dat boeren naar de Tweede Kamer komen om te demonstreren. Daar is vandaag de stemming over de moties rondom stikstof die zijn ingediend.
Boeren verwacht bij Provinciehuis
Bij het Provinciehuis in Den Bosch verwachten ze de komst van heel wat boeren. De politie is 's ochtends al in de omgeving aanwezig. Er staan dranghekken en er zijn zelfs mobiele toiletten.